Historia OSP Połczyno

Pierwszy budynek przeznaczony na potrzeby ochrony pożarowej w Połczynie został wybudowany w 1877 roku, świadczy o tym szyld widoczny na kilku zdjęciach zachowanych z tamtych czasów. 

W budynku podobno były wykute metalowe cyfry 1866, wskazujące na rok założenia straży. Z tego wynika, że początki ochrony pożarowej w Naszej wsi sięgają 1866 roku.

W kronice szkolnej szkoły w Połczynie prowadzonej od 1867 roku nie wspomniano o dużych pożarach ani o działalności prowadzonej w kierunku ochrony pożarowej na terenie Połczyna, aż do okresu po II wojnie światowej, kiedy to Połczyno nawiedziła klęska pożarów, (o tym w innym temacie).

Budynek, w którym trzymano sprzęt pożarniczy, miał wymiary 5 na 6 m, co było typowym wymiarem budowanych remiz w tamtych czasach przez niemieckiego zaborcę. Znajdował się na rozwidleniu dzisiejszej ulicy Gdańskiej i Łąkowej.

Józef Ceynowa w swojej książce ,,Połczyno w latach 1910- 1978 – przemiany gospodarczo- społeczne”. wspomina:

"Wieś posiadała remizę strażacką- stała przy największym stawie, była murowana i kryta papą. Wyposażenie jej składało się z wozu, pompy strażackiej i kilkudziesięciu metrów liczącego węża. Były tu i wiadra, bosaki, liny, różne drabiny i szpadle."

Najwięcej sikawek w naszym powiecie pojawiło się po wojnie prusko-francuskiej w 1871 roku. Wtedy rząd pruski wydał szereg zarządzeń przeciwpożarowych, z których wynikało, że każda zwarta wieś powinna posiadać sprzęt przeciwpożarowy. Koszt zakupu ponosiły wsie, a nie był to mały wydatek.

W tych latach miały miejsce początki powołania do życia ochrony od pożarów pod nazwą „Obowiązkowa Straż Ogniowa”, która dotyczyła wszystkich obywateli w wieku 16-60 lat, którzy w przypadku pożaru byli zobowiązani stanąć do jego gaszenia. Straż była wtedy obowiązkowa, ale niekierowana żadnym statutem, ani organizacją, a kierował nią zazwyczaj sołtys danej wsi. Dysponowała sprzętem w postaci ręcznej sikawki. Konie będące własnością mieszkańców wsi także podlegały obronie przeciwpożarowej i były wykorzystywane do wożenia wody. Niestawienie się osoby, bądź konia do wezwania podlegało karze.

Oficjalnie na naszych terenach pierwsza Ochotnicza Straż Pożarna („FreiwilligeFeuerwehr”) miała inaugurację w Pucku dnia 27 maja 1889 roku. Wtedy przystąpiło do niej 37 członków. Pierwszym jej organizatorem i przewodniczącym był Riewers, właściciel apteki. 

Po uzyskaniu w 1918 roku przez Polskę niepodległości nastąpił bardzo szybki rozwój ochrony przeciwpożarowej.

Zorganizowana Ochotnicza Straż Pożarna oficjalnie działa od 1934 roku. W 1937 roku miały miejsce szkolenia pożarnicze, na którym nie brakowało kursantów z OSP Połczyno.

W czasie II wojny światowej nastąpiła likwidacja ochotniczej straży pożarnej i powołanie obowiązkowej ochrony przeciwpożarowej podległej policji.

Po wojnie w latach 1945-1946 OSP w Połczynie jak i inne jednostki w regionie została zreorganizowana.

W latach 50-tych OSP Połczyno otrzymało z Komendy Powiatowej OSP motopompę o wydajności 200 litrów na sekundę.

Powyżej zdjęcie zrobione prawdopodobnie w 1955 roku przed budynkiem remizy, na którym widać datę 1877. Od lewej strony stoją: niezid., Tadeusz Korthals, Józef Jeka, Jan Jaszke, Józef Czapp, niezid., niezid., Stefan Potrykus, Józef Patok, Zygmunt Dąbrowski, Alfons Jaszke. Od lewej klęczący: Zygmunt Zieman, niezid., Józef Jaszke – Komendant OSP w Połczynie, Bernard Korthals.

Dzięki wpisowi do Kroniki Szkolnej naszej szkoły dowiadujemy się, że dnia 8 lutego 1958 miały miejsce wybory w Ochotniczej Straży Pożarnej w Połczynie.

Na zebranie przybyło 80% mieszkańców Gromady Połczyno, przybył także komendant powiatowy Piątkowski Albin. Zebraniu przewodniczył Prezes Gromadzkiej Rady Narodowej Józef Czarniecki. Sprawozdanie złożył Jaszke Józef – dotychczasowy komendant OSP w Połczynie.

Komendant powiatowy, stwierdził, że OSP w Połczynie jest najlepszą strażą pożarną na terenie powiatu puckiego.

W tajnym głosowaniu wybrano zarząd OSP:
- Rychłowski Zdzisław – prezes
- Ziemann Stefan – zastępca
- Jaszke Józef – naczelnik
- Baran Jan – skarbnik
- Krauze Stefan – sekretarz
- Korthals Bernard - członek zarządu
- Dąbrowski Mieczysław – członek zarządu
- Grubba Antonii - przewodniczącym Komisji Rewizyjnej

Nowy zarząd postawił sobie za punkt honoru budowę remizy i świetlicy czynem społecznym przy pomocy państwa.

od lewej: Edward Płomień, Norbert Tempski, Edward Draws

Na początku lat 60-tych po staraniach Pana Piątkowskiego, OSP Połczyno otrzymało przydział na samochód marki Dodge z demobilu wojskowego, z jednostki w Trzebiatowie.

Auto to przyprowadzili do Połczyna komendant Piątkowski, prezes Rychłowski i naczelnik Jaszke. Pan Jaszke przy jeździe samochodem uderzył w drzewo przednim zderzakiem. Zderzak był tak mocny, że auto odbiło się od drzewa jak piłka i nikomu nic się nie stało.

Powyżej zdjęcie zrobione w 1960 roku, na którym widać po lewej budynek starej remizy. Dzięki Henrykowi Patok, udało się zidentyfikować wszystkie osoby na zdjęciu: Od lewej: Henryk Patok, Kazimierz Lipke, Henryk Rychłowski, Jerzy Nikcholc, Tadeusz Rychłowski, Benek Boczyński, Stanisław Klejsa, Halina Okun, Agnieszka Boczyńska, Bogumiła Piontke, Eugienia Piontke z tyłu od lewej Małgorzata Patok, Krystyna Patok, Urszula Okun, Marianna Boczyńska.

W 1972 roku naczelnikiem straży jest Zbigniew Liepke. Tego roku młodzież straży (54 czynnych członków) sugerując się datą na budynku, chce za 5 lat obchodzić 100-lecie powstania OSP w Połczynie.

W tym czasie zaopatrzenie w wodę we wsi jest bardzo dobre. Jest 5 stawów naturalnych i od 6-ciu lat zbiornik betonowy 18x16 m, o głębokości 4 metry przy majątku, który istnieje do dziś. Był on napełniany wodą z wodociągów przez hydrant ustawiony tuż przy zbiorniku. Trzy z tych stawów wymagały też odmulenia.

Planowano, wybudować w 1973 roku drugi zbiornik betonowy w środku wsi, ze względu na wysychanie naturalnych stawów latem. Zbiornik ten powstał na miejscu istniejącego stawu przy łączniku ulicy Szkolnej z Gdańską. Później został zlikwidowany, a na jego miejscu jest pusta działka, na której latem pasą się konie.

Ze względu na rozwój straży, ówczesny poniemiecki budynek nie odpowiadał aktualnym standardom i przystąpiono do budowy nowego. Budynek miał mieć dwa boksy, salę na 200 osób, klubokawiarnię, bibliotekę, salę sportową i mieszkanie dla dozorcy. Kosztorys inwestycji wynosił około 1,5 miliona złotych, a budowa miała się odbyć w czynie społecznym.

Wydział architektury z politechniki gdańskiej opracował projekt budynku, zawiązał się komitet budowy. Szukano sponsorów w lokalnych zakładach produkcyjnych.

Młodzi strażacy, entuzjaści tego dzieła, mają już duży plac, który uzyskali prawdopodobnie od właścicieli majątku, 25 tysięcy cegieł, 500 własnoręcznie wykonanych pustaków (kolejne 2000 mieli wykonać jeszcze w bieżącym roku). Mają też 16 ton cementu, 15 rolek papy na fundament, 6 dźwigarów po 13 metrów i około 60 ton żwiru. Budynek ma mieć 3 kondygnacje – piwnica, pater i I piętro.

W tym czasie zarząd stanowili młodzi ludzie, ich średnia wieku wynosiła 28 lat, a nie licząc zasłużonego członka 25 lat. W jego skład wchodzili:

- prezes - Zdzisław Rychłowski;
- naczelnik – Zbigniew Lipke;
- sekretarz - Tadeusz Okuń, lat 24, pracuje w PGR, jako elektryk, przeszedł kurs III stopnia w pożarnictwie;
- skarbnik – Jan Lesnau, lat 20, wybrany do zarządu po raz pierwszy;
- gospodarz – Stefan Korth, lat 28, mechanik, pracuje w Puckich Zakładach Mechanicznych, jako szlifierz, w straży od 15 lat.

Budowa nowej remizy dla OSP Połczyno trwa bardzo długo. Wybudowano fundamenty, następnie przez kilka lat nic w tej sprawie się nie działo. Zmieniał się zarząd jednostki, działacze i władze gminy. Ulegały też zwyżce ceny materiałów budowlanych. Okazało się wtedy, że wybudowanie takiego obiektu przekracza możliwości finansowe i wykonawcze wsi Połczyno.

Przy budowie remizy wyróżnili się Liepke Zbigniew, Herta Brunon, Lesław Jan, Korthals Bernard, Hebel Konrad, Herta Zygmunt, Rydz Jerzy, Lesław Szczepan, Płomień Waldemar, Lipke Bronisław, Lipke Jerzy, Płomień Magdalena, Klejse Stanisław, Brzozowski Stanisław, Schmidt Roman, Selewski Jacek i inni.

Nareszcie w 1984 roku obiekt został przekazany jednostce OSP.

W 1987 roku Komendant rejonowy straży pożarnej w Pucku przekazał jednostce wóz bojowy Star 244 (GBA 2,5/16).

4 maja 1991 roku o godzinie 14:00 jednostka obchodziła swoje 125-cio lecie. W związku z tym Społeczny Komitet Fundacji Sztandaru i Ochotnicza Straż Pożarna zorganizowali uroczyste obchody. W programie było wręczenie nowego sztandaru dla OSP i jego poświecenie. Wręczono też medale i odznaczenia strażakom. OSP przekazało nam film upamiętniający to wydarzenie, który można obejrzeć w temacie pod tutułem 125 lat OSP w Połczynie. 

zdjęcie zaproszenia na uroczystość:

Od 1991 roku istnieje współzawodnictwo sportowo-pożarnicze między OSP Połczyno, Darzlubie i Leśniewo. Festyny odbywają się cyklicznie, co roku w innej miejscowości. (Więcej na ten temat w innym dziale).

4 maja 2000 roku obchodzono Dzień Strażaka. W związku z tym odbyły się uroczystości, przy których poświecono odnowiony samochód bojowy Star 244, który wrócił po remoncie do jednostki pod koniec 1999 roku. W samochodzie między innymi wymieniono nadwozie i zamontowano nową armatkę wodną.

Podczas uroczystości wręczono także odznaczenia i odznaki. Brązowe otrzymali Bernard Korthals i Daniel Groenwald, srebrną Jan Lessnau i złotą Konrad Hebel. Odznakę wzorowego strażaka otrzymał prezes OSP Połczyno Dariusz Groenwald. Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza, która ma 32 członków (po połowie chłopcy i dziewczęta) otrzymała odznaczenia oraz pamiątkowe dyplomy.

W 2012 roku Pan Jacek Selewski zakończył pracę, jako kierowca w OSP Połczyno.

2 września 2013 zmarł Pan Mirosław Ławniczak. W 1978 roku zaczął swoją przygodę ze strażą w OSP w Żarnowcu. Do OSP Połczyno wstąpił w 1985 roku. Blisko 30 lat był związany ze strażą w Połczynie, w tym czasie był wiceprezesem i naczelnikiem OSP Połczyno. Był także opiekunem Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej. Przyjmował sztandar od Społecznego Komitetu Fundacji Sztandaru. Otrzymał brązowy i srebrny medal za zasługi dla pożarnictwa.

24 lutego 2016 roku został wybrany nowy skład władz OSP Połczyno:

- Prezes – Dariusz Groenwald
- Zastępca – Bernard Korthals
- Naczelnik – Zbigniew Okroj
- Skarbnik – Przemysław Selewski
- Sekretarz i Gospodarz – Beata Jeka

7 maja 2016 roku OSP w Połczynie obchodziło swoje 150-ciolecie istnienia. W związku z tym miały miejsce uroczyste obchody. Aby uczcić ochotniczych strażaków z Połczyna odsłonięto pamiątkową tablicę oraz wręczono odznaczenia. (Relacja z wydarzenia).

Dane adresowe:
OSP Połczyno
ul. Gdańska 2
84-100 Połczyno

---------------------------------------------------------------------------

Tekst w większości opracowany na podstawie informacji przekazanych przez zarząd OSP Połczyno i WKK Połczyno. Zdjęcia - wykonanie własne oraz z zasobów WKK Połczyno. Niektóre nazwiska pisane były ze słuchu, wszelkie błędy proszę zgłaszać na adres redakcja@polczyno.pl .

Źródła:
- Kronika szkolna szkoły podstawowej imienia Antoniego Abrahama w Połczynie;
- Kronika OSP Połczyno;
- „Dzieje pożarnictwa powiatu puckiego cz I i II” Jan Krzemiński i Albert Patock 1972;
- www.straz.gov.pl
- film z 125-ciolecia OSP w Połczynie (1991 rok)
- ,,Połczyno w latach 1910- 1978 – przemiany gospodarczo- społeczne”. Józef Ceynowa.
 

Skomentuj artykuł na www.forum.polczyno.pl

Więcej zdjęć dotyczących OSP w Połczynie w naszej galerii na www.galeria.polczyno.pl

Aktykuł opublikowany 9 maja 2016 roku, aktualizowany 31 maja 2016